SÜLEYMANİ SUİKASTININ SONUÇLARI NE OLACAK?
İran Devrim Muhafızlarının Kudüs Komutanı Kasım Süleymani’nin ve Haşdi Şabi Genel Komutan Yardımcısı Ebu Mehdi el-Mühendis ’in ABD tarafından bir insansız hava aracı ile vurulması hiç kuşkusuz Ortadoğu’da tansiyonun yeniden artmasına neden olacak. İran’ın bu suikasta yakın bir gelecekte etkili bir şekilde yanıt vereceği hiç kuşku götürmez.
Kasım Süleymani’nin vurulmasından dolayı ABD Başkanı Trump’ın kısa vade de karlı çıkacağı düşünülebilir. Çünkü yakın bir zamanda Senato’da azil oylaması yapılacak. Ayrıca bu yıl içinde Başkanlık seçimleri var. Senato her ne kadar azil oylaması için Cumhuriyetçilerin çoğunluğunda bulunsa da Trump’ın bu işi şansa bırakacağı düşünülemezdi. Dolayısıyla bu aralar Trump’a bir kahramanlık öyküsü lazımdı. Görünüşe bakılırsa Trump bu kahramanlık öyküsünü İran’ın Devrim Muhafızlarının Kudüs Komutanı Kasım Süleymani’yi vurmakla bulmuş görünüyor. Ancak yine de çok emin olmamak lazım. Bu hamle ters de tepebilir. Çünkü Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu elinde bulunduran Demokratlar Trump’ın bu suikast emrini Kongrenin onayını almadan verdiği yönünde eleştiri getirdiler.
İran’ın Süleymani suikastına kısa vade de yanıt vermemesi hiç kuşkusuz Trump’ın işine yarar. Trump bu sayede azil oylamasını tehlikesiz bir şekilde atlatır. Aynı zamanda bu yıl içinde gerçekleşecek seçimleri de tekrar kazanır. Yok, eğer İran kısa vade de bu suikasta etkili bir şekilde yanıt verirse, Trump azil oylamasını yine atlatır ancak seçimler riske girmiş olur. Çünkü Ortadoğu da ve Avrupa’da bulunan ABD vatandaşlarının can güvenliği konusu seçim sonuçlarına ciddi anlamda etki yapabilir. ABD’li vatandaşlar elbette ülkelerini tehdit eden liderlerine yönelik suikast girişimlerine olumlu bakabilirler ancak öte yandan da kendi güvenlikleri tehlikeye girdiği zaman bu durumdan son derece rahatsız olurlar.
Bu suikastın bir de İsrail yönü var tabi. Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’nin vurulması hakkında konuşan İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD’nin kendini savunma hakkı olduğunu söyleyerek suikasta destek verdiğini açık etti. İsrail’in düzenlenen suikasttan memnun olmasının belirtisi ABD seçimlerine yansır. Trump İsrail lobisinin sayesinde oylarını daha da arttırabilir. Trump İsrail’in desteği olmadan seçimleri kazanmanın zor olduğunu elbette biliyor.
Kasım Süleymani suikastının bir başka yansıması ise Suriye gündeminin İran gündemine dönüşecek olmasıdır. Böylelikle ABD’nin önceliği İran’a kayacaktır. Bu süreçte Suriye ikinci planda kalabilir. Böyle bir durum Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ın işine yarar. Esat Rusya’nın da yardımıyla geçen yılın sonu itibarıyla İdlib’e yoğunlaşmıştı. Şimdi gündemin İran’a kaymış olması Esat’ın işini daha da kolaylaştıracaktır. Böyle bir ortamda İdlib konusu daha kolay çözülebilir. Yani İdlib bu süreçte cihatçı teröristlerden temizlenebilir.
ABD’nin insansız hava aracı ile İran’ın en önemli devrim muhafızlarından Kasım Süleymani’yi vurması hiç kuşkusuz bu yılın insanlık açısından iyi geçmeyeceğine dair bir işarettir. Bölge de bulunan yeraltı zenginlikleri zaten başlı başına tansiyonun yükselmesinin en önemli sebebleri arasındadır. Eğer Ortadoğu’da yeraltı zenginleri olmamış olsaydı bölgenin ateşi bu denli yükselmezdi. Dolayısıyla Irak’ta, Suriye’de, Libya’da, Tunus’ta, Mısır’da binlerce masum insan yaşamını kaybetmezdi. Doğa insan yaşamında hakikaten çok önemli bir yer işgal ediyor. Eğer bölge doğal kaynaklar yüzünden zengin durumda ise bu durum bölge yaşayanları açısından bir avantaj gibi görünürken aynı zamanda maalesef bir dezavantaja da dönüşebiliyor. 06.01.2020
