BARAJ SİSTEMİNİ MUMLA ARAYACAKLAR
30 Mart Yerel Seçimlerinin ardından Başbakan ikinci atağa hazırlanıyor. Bu ataklardan birisi Başkanlık Sistemi, ikincisi ise ‘’Dar Bölgeli Seçim Sistemi’’dir. Başbakan geçenlerde bu konudaki niyetini de açıkça belli etti. Hem partili Başkan olmak istiyor, hem de oy kaybettiği bu dönemlerde daha fazla Milletvekili çıkarmak için ‘’Daraltılmış Bölge Sistemi’’ uygulamak istiyor. Daraltılmış bölge Seçim Sistemine partisinden herhangi bir tepki geleceğini düşünmüyorum ama ‘’Partili Başkan’’ konusunda o kadar iyimser değilim. Bu konuda Abdullah Gül ile öteden beri zaten kavgalılar. Her ne kadar partililer Başbakan’a bu konuda destek verseler de Gül taraftarlarından itirazların geleceğini düşünüyorum. İlk tepkiyi doğal olarak Cumhurbaşkanı Abdullah Gül zaten verdi. ‘’Bu şartlarda siyaset yapmayı düşünmemek’’ cümlesi Başbakan’a verilebilecek en ciddi tepki olduğunu düşünüyorum. AKP kurucuları arasında da yer alan Cumhurbaşkanı’nın bir kenara çekilmesi hiç de hayra yorulacak bir olay değil. Gül, bu söylemi boşuna da söylemedi.
Başbakan’ın, Partili Başkanlık Sisteminin de içinde yer alacağı yeni Anayasayı 2015 yılında yapılacak olan genel seçimlerin ardından gündeme getireceğini düşünüyorum. Çünkü mevcut genel seçimlere kadar Başkanlık Sistemini Meclisten tek başına geçiremeyecek. Başbakan’ın, Partili Başkan konusunda halk oylamasını da göze alacağını düşünmüyorum. Bu konuda öteden beri BDP ile ortak hareket edeceğini söyleyenler var. Ancak bugünün şartlarında Başbakan’ın BDP ile ortak hareket edeceğini de hiç sanmıyorum. Çünkü ‘’Daraltılmış Bölge Seçim Sistemi’’ ile daha fazla Milletvekili çıkarma şansı olduğu için ve bu suretle tek başına Anayasa’yı değiştirme gücüne ulaşacağını düşündüğü için şimdilik BDP ile birlikte Anayasa çalışmasına girmeyecek. Hesaplarını da buna göre yaptığını sanıyorum. Ancak Başbakan bu senaryoyu uygulayamayacağını anladığı anda BDP ile işbirliğine gider. Yoksa mevcut yasalar çerçevesi içinde Cumhurbaşkanı seçildiği takdirde ve sonrasında ‘’Daraltılmış Bölge Seçimini getirdiği anda partili Başkanlık sisteminin de içinde bulunduğu yeni Anayasayı gündeme getirecektir.
Muhalefet partileri ise öteden beri baraj sisteminden şikâyet ederlerdi. Şimdi Başbakan’ın getirmek istediği seçim sistemi ise baraj sistemini mumla aratacak nitelikte. Çünkü bu sistem güçlünün daha fazla milletvekili çıkarmasına olanak tanıyor. Bu sistemde öncelikle 550 Milletvekili için bir seçim bölgesi tayin ediliyor. Dolayısıyla bölgelerde en yüksek oyu alan siyasi partinin adayı Milletvekili oluyor. İkinci olan parti Milletvekili çıkaramıyor. Çünkü bu sitem her seçim bölgesinden ancak bir milletvekili çıkarmasına olanak tanıyor. Bölgede ikinci ve üçüncü olan siyasi partiler sistem dışında kalıyor. Bu sisteme ülkemizin bir gerçeği olan sandık hilelerinin de uygulandığını varsaydığınız zaman muhalefet partilileri hepten hapı yutacaklar.
Dar Bölgeli Seçim Sisteminden hangi partiler ne derecede etkilenir? Bu sistemde iktidar partisinden sonra hangi parti daha fazla avantaj elde eder? Hiç şüphesiz ki bu sistemin en başta kaybedeni MHP olacak. Çünkü MHP’nin ülke genelinde birinci olduğu il sayısı parmakla gösterilebilecek kadar az. Dolayısıyla bu sistemin şimdiden MHP’yi vuracağını söyleyebilirim. Öte yandan ise şimdiye kadar seçimlere baraj yüzünden bağımsız adaylar ile katılan BDP bu sefer parti olarak katılabilecek olmasıdır. BDP’nin bu sistemde pek fazla bir oy kaybı yaşayacağını sanmıyorum. Cumhuriyet Halk Partisi ise seçmen bazında bir patlama yapmadığı müddetçe çıkaracağı milletvekili sayısında azalma yaşayacağı kaçınılmaz. Bu sistemin bal kaymağını her zaman ki gibi yine iktidar partisi yiyecek. Zaten öyle olmasaydı bu sistem düşünülmezdi. Yoksa Başbakan bu sistemi, baraj sisteminin adil olmadığı için düşünmüyor. Başbakan seçim sistemini ileri demokrasi adına hiç düşünmüyor. Bu gidişle Cumhuriyet Halk Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi baraj sistemini mumla arayacak gibi görünüyorlar. 22.04.2014
SAİT BALCI
