AB’YE KARŞI ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ
Siyasi İktidar 26 Nisan Cuma günü Kazakistan’da düzenlenen toplantı ile Şangay İşbirliği Örgütü ile ‘’diyalog ortaklığı’’ anlaşması imzaladı. İmzalanan bu anlaşma hiç kuşkusuz bulunduğumuz coğrafyada atılmış en anlamlı bir adımdır. Ancak burada önemli olan tarafların bu anlaşma çerçevesi içinde birbirlerine ne kadar güvendikleridir. Bir tarafta Büyük Ortadoğu Projesinin Eş Başkanlığı ve NATO üyesi olan ülkemiz bulunmakta diğer tarafta ise NATO’ya alternatif bir güç birliği geliştirmekte olan Rusya var. İki zıt kutuplara bağlı olan Ülkemiz ve Rusya bu ortaklık sözleşmesi ile bundan sonraki aşamalarda ortak hedeflerde buluşup buluşamayacaklarını atacakları ortak adımlardan belli edecekler. Başbakan bu ortaklık konusunda ne kadar ciddi olup olmadığını şimdiden kestiremeyiz ama hedef belirleme açısından bu ortaklığın uygun adım olduğunu söyleyebiliriz. Yıllardır Batı ekseninde Avrupa Birliğine kabul edilip edilmeyeceğimiz yılan hikâyesine dönmüşken şimdi Şangay İşbirliği Örgütü ile Asya Pasifik’e açılmanın yerinde ve en isabetli bir karar olduğunu tartışmak bile anlamsız.
Çin, Rusya, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan tarafından 1996 yılında kurulan Şangay İşbirliği Örgütü, 2001 yılında da Özbekistan’ı içine almıştı. 2007 Bişkek Zirvesinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ‘’Tek Kutuplu Dünya kabul edilemez’’ açıklamasıyla örgütün amacını bir nevi özetlemişti. Bu açıklamanın içeriğine baktığımız zaman üye ülkelerin sınır bölgelerinde askeri güveni sağlamak gibi görünse de esas amacın ABD nezdinde batıya karşı alternatif oluşturmak olduğu ve bu amaç doğrultusunda bölge ülkelerini de kapsayan sıkı ekonomik işbirliğini geliştirmek olduğu ortaya çıkıyor. Hiç kuşkusuz bu amaç doğrultusunda bugüne kadar sergilenen politikalarda bu durumu doğruluyor. Ancak şimdi ülkemizin de içinde yer alacağı bir ortaklık ile bu politikalar ne derece uyum sağlayacağı tartışılır.
Büyük Ortadoğu Projesi kapsamında Batılı Emperyalist Ülkelerin Suriye’yi kuşattıkları bir ortamda Şangay İşbirliği Örgütü’nün ülkemiz ile diyalog ortaklığı geliştirmek istemesinin birkaç nedeni olabilir. Bu nedenlerin en başında ise ülkemize geleceğin Asya Pasifik’te olduğunu hissettirmektir. Bu amaç doğrultusunda ülkemiz ayağı ile diyalog içine girerek kuşatılmış olan Suriye’nin zincirlerinin kırılmasını sağlamaktır. Ülkemiz üzerinden sürmekte olan silah ve terörist akımını en az seviyeye indirgemektir. Suriye’nin zincirlerini kırabilmesi için zaman kazandırmaktır. Birleşmiş Milletler Örgütü’ne Suriye’ye ABD ve NATO tarafından dış müdahale kararının çıkmasının önünü kapattırmaktır. Kuşkusuz Rusya bu amaçlar doğrultusunda hem bölge barışı adına uygun bir adım atmıştır.
Şangay İşbirliği Örgütü’ne ‘’Diyalog ortaklığı’’ sözleşmesini imzalayan siyasi iktidar ise aslında bir taşla iki kuş vurmak istiyor. Ülkemizin NATO üyesi bir devlet olduğu ve Büyük Ortadoğu Projesinin mimarlarından olduğumuz ortada iken Rusya ile bu anlamda şu an için ortak projeler geliştirebileceğimize inanmak herhalde saflık olur. Siyasi iktidar, bugün Avrupa Birliğine bizi almayacaklarını ne kadar iyi biliyorsa aynı zamanda Şangay İşbirliği Örgütü ile de şu an için ortak hedeflerde buluşamayacağını çok iyi biliyor. Ancak siyasi İktidar, Şangay İşbirliği Örgütü’nü kullanarak bir nevi Avrupa Birliği Ülkelerine mesaj gönderiyor. Ülkemize geçmişten bu yana bir tarih bile vermeyen Avrupa Birliği Ülkelerine efelik taslıyor. Elbette ki Avrupa Birliği Ülkeleri bu şantajla gaza gelip biz birliğe üye alacak değiller. Birliğin geleceğinin sorgulandığı bir ortamda zaten bizim üyeliğimizin tartışılacağı bir ortamda yok. Hal böyle iken siyasi iktidarın, Şangay İşbirliği Örgütünü şantaj malzemesi olarak kullanması gülünç olmaktan öteye de gitmiyor.
Siyasi İktidarın, Şangay İşbirliği Örgütü içinde yer almak istemesinin diğer bir amacı ise Büyük Ortadoğu Projesine katkı sunmaktır. Siyasi iktidar bu amaç doğrultusu içinde Rusya’nın Suriye’ye gitmekte olan kargo uçağını indirmesi ile gerilen bir ortamda Rusya ile samimi bir ortalık geliştirmesini beklemek de hayalcilik olurdu. Ancak siyasi iktidar Şangay İşbirliği Örgütü içinde yer alarak Rusya’nın bölge ülkeleri üzerindeki hamlelerini Büyük Ortadoğu Projesi adına yakından izlemek istiyor. Gerek Şangay İşbirliği Örgütü’nün gerekse ülkemizin atacağı bu hamleleri ileriki günlerde daha net bir şekilde göreceğiz. Taraflar şimdilik gelecekte yüklenecekleri stratejileri için birbirlerini yokluyorlar.
İşçi sınıfının en büyük bayramı olan 1 Mayıs İşçi Bayramı kutlu olsun.01.05.2013
SAİT BALCI
