30 AĞUSTOS ZAFER BAYRAMI
Bugün 30 Ağustos Zafer Bayramı. Ülkemizin emperyalist güçlerden kurtarılıp Cumhuriyetin temellerinin atıldığı gün. Zafer kolay mı kazanıldı? Elbette kolay kazanılmadı. Hiçbir zafer kolay kazanılmaz. Dört bir tarafı düşman kuvvetleri tarafından kuşatılmış bir ülkeyi kurtarmak öyle kolay bir iş değildir. Hele hele ordusunun ve halkının yoksul olduğu bir dönemde ülkeyi ayağa kaldırmak ve sonrasında çağdaş ülkeler seviyesine ulaştırmak her yiğidin harcı değildir. Böylesine vasıflar ancak liderler de olur. Lider sonradan olunmaz, ancak doğulur. Mustafa Kemal Atatürk bir liderdir ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideridir.
İttifak Devletleri 1. Dünya Savaşı sonrasında yenildiği için ülkemizde doğal olarak yenik sayılmıştı. Savaşın sonuçları da ittifak devletlerine çıkarılmıştı. Almanlar ile Versailles Barış Antlaşması 28 Haziran 1919, Avusturya ile Saint-Germain Barış Antlaşması 10 Eylül 1919, Bulgaristan ile Neuilly Barış Antlaşması 27 Kasım 1919, Macaristan ile Trianon Barış Antlaşması 4 Haziran 1920 de imzalanmıştır. Osmanlı Devleti ile de 10 Ağustos 1920’de
Sevr Barış Antlaşması imzalanmıştır.
Sevr Antlaşmasına göre*:
• Doğu Trakya ve Batı Anadolu Yunanlılara verilecekti.
• Mardin, Urfa, Antep ve Suriye Fransızlara bırakılacaktı.
• Arabistan ve Musul dâhil Irak, İngiltere’ye bırakılacaktı.
• Aydın ve Çine Çayı’ndan itibaren Batı Anadolu İtalyanlara bırakılacaktı.
• Rodos ve On İki Ada İtalyanlara, diğer Ege Adaları Yunanlılara bırakılacaktı.
• Ordu, Samsun, Tokat, Amasya, Sinop, Çorum, Kayseri’nin doğusu, Çankırı, Ankara, Eskişehir, Bolu, Zonguldak ve Bilecik Osmanlı Devleti’ne bırakılacaktı.
• İstanbul, başkent olarak kalacak ancak Osmanlı Devleti barış şartlarına uymazsa İstanbul da Türklerden alınacaktı.
• Boğazlar savaş zamanında bile bütün gemilere açık olacak. Uluslararası bir Boğazlar Komisyonu kurulacak. Türk üyesi bulunmayacak olan bu komisyonun ayrı bir bütçesi ve ayrı bir bayrağı olacaktı.
• Osmanlı Devleti’nde yaşayan her topluluk dil, din, mezhep özgürlüğünü kullanabilecek ve
herkes eşit olacaktı.
• Hicaz, bağımsız bir devlet olacaktı. Osmanlı Devleti, Mısır üzerindeki haklarından feragat
edecekti.
• Doğu Anadolu’da iki yeni devlet kurulacaktı.
Anlaşmanın Askerî Hükümleri*:
• Osmanlı ülkesinde mecburi askerlik kaldırılacaktı.
• Asker sayısı 50.700 olacak, ordunun ağır silah ve uçakları olmayacaktı.
• Deniz gücü sınırlı olacak, on üç küçük gemiyi geçmeyecekti.
Anlaşmanın Ekonomik Hükümleri*:
• Adli ve mali kapitülasyonlar en ağır şekilde tüm müttefik devletlere açık olacaktı.
• Osmanlı Devleti maliyesi tamamen İtilaf Devletlerinin denetiminde olacaktı. İngiliz, Fransız, İtalyan ve Osmanlı Devleti temsilcilerinden oluşan bir komisyon bütçeyi hazırlayacaktı. Osmanlı Devleti üyeleri komisyonda sadece danışmanlık yapacaktı.
• Osmanlı Devleti savaş sonrası tazminat ödeyecekti.
Sevr Antlaşmasının dayattığı bu ağır şartları Osmanlı Hükümeti kabul etmişti ancak ülkesinin düşman kuvvetleri tarafından işgal edilmesini ve bu anlaşmaya göre dayatılan ağır şartları Mustafa Kemal Atatürk kabul etmedi. Bu ağır şartlar ülkenin parçalanması ve bağımsızlığın kaybedilmesi demekti. 1. Dünya Savaşı sonunda ülkenin yok olması demekti. Memleket aşkı ile büyüyen Mustafa Kemal Atatürk bir yurtsever olarak bu tabloyu elbette kabul edemezdi, etmedi de.
Atatürk 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basmasıyla birlikte Kurtuluş Savaşını başlatır ve 28 Mayıs 1919 da Havza Genelgesi, 21.07.1919 da Erzurum Kongresi ve 4.09.1919 da da Sivas Kongresi yapar. 20 Eylül 1920 de Sarıkamış, 30 Ekim 1920 de Kars, 1 Kasım 1920 de Gümrü kurtarılır. 6 – 10 Ocak 1921 de 1.İnönü, 23 Mart – 1 Nisan 1921 de de 2. İnönü zaferi gelir. 23 Ağustos – 13 Eylül 1921 de Sakarya Meydan Muharebesi kazanılır. Büyük Taarruz ve Başkomutan Meydan Muharebesi ve Büyük Zafer 26 Ağustos – 9 Eylül 1922 de kazanılır. Kurtuluş Savaşı 24 Temmuz 1923 de Lozan Barış Antlaşması ile taçlandırılır. Osmanlı Hükümeti ile İtilaf Devletleri arasında imzalanan Sevr Antlaşması da Lozan Barış Antlaşması ile birlikte yırtılıp atılır.
Bugün kutlamakta olduğumuz Zafer Bayramı, Kurtuluş Savaşlarının Mustafa Kemal Atatürk ve Türk Milletinin azim ve kararı ile kazanılması sonucunda ilan edilmiştir. Bu sebeple 30 Ağustos Zafer Bayramı Türk Milleti açısından son derece anlamlı ve önemli bir bayramdır. En büyük bayramdır. Ben de Milletimin bayramını en içten dileklerimle kutlarım. Yaşasın Türk Milleti! Yaşasın Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk! Yaşasın Türkiye Cumhuriyeti! 30.08.2017
*Kaynak:Tarihbilimi.gen.tr
