GENİŞLETİLMİŞ ORTADOĞU VE KUZEY AFRİKA PROJESİ ( GOKAP ) 2
ARAP BAHARLARI:
Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Projesi, Irak’tan sonra Tunus, Mısır, Libya, Bahreyn, Ürdün ve Yemen gibi ülkelerde baş gösteren ayaklanmalar ile devam etti. Bu ülkelerde meydana gelen gelişmelere Arap Baharları adı verildi. Ancak ne hazindir ki, Arap Baharlarının yaşanmaya başlandığı ilk ülkelerde demokrasinin yerini şeriat rejimleri aldı. Hal böyle olunca halklar yeniden demokrasi mücadelesine girişmek zorunda kaldılar.
TUNUS:
17 Aralık 2010 Tarihinde Tunus’ta bir genç zabıta tarafından ruhsatsız iş yapmasına izin verilmeyince kendisini yaktı. Bu olaydan sonra tüm Tunus halkının giriştiği eylem Arap Baharlarının başlangıcı oldu.18 Aralık’ta başlayan protesto eylemleri Tunus’u değiştirdi. Protesto eylemlerinde 200 kadar kişi yaşamını yitirdi. 14 Ocak günü Devlet Başkanı Zeynel Abidin görevden ayrıldığını belirterek bu ülkeden kaçtı. Arap halkı yaşanan bu olaya “Yasemin Devrimi” ismini verdi. Dünyada büyük yankı uyandıran Arap Baharı sırasıyla diğer Arap ülkelerinde de esmeye başladı.
MISIR:
25 Ocak 2011 Tarihinde Mısır’ın en büyük meydanı olan Tahrir meydanında Arap Baharı etkisini göstermeye başladı. Tunus’ta olduğu gibi Mısır’da da açlık, işsizlik, yolsuzluk, diktatörlük gibi benzer sorunlar sebebiyle halk isyan etti. Halk internet aracılığı ile örgütlenmeye başlayınca internete erişim engellendi. Git gide artan eylemler sonucunda Hüsnü Mübarek 11 Şubat 2011 de istifa etti. Hüsnü Mübarek görevden ayrıldıktan sonra yerine Başbakan olarak Ahmet Şefik atandı. Bu arada Cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı. Cumhurbaşkanlığı seçimlerini Muhammed Mursi kazandı. Muhammed Mursi, Mısır’da seçimle başa geçen ilk Cumhurbaşkanı oldu. Mursi 1 Aralık 2012 yılında hazırlamış olduğu demokrasiyi rafa kaldıran yeni Anayasayı halkoyuna sundu. Yeni Anayasa % 64 oy oranıyla kabul edildi. Bu sonuçlardan sonra Tahrir Meydanı tekrar Musri karşıtı gösterilerin merkezi oldu. 1 Temmuz 2013’te Mısır Ordusu, Mursi’ye olayları çözmek için 48 saatlik bir süre verdi. 48 saatlik bu sürede eğer sorunlar çözülmez ise yönetime el koyacağını belirtti. Sorunlar çözüm bulamayınca hükümette görev yapan Başkanlar, Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin görevden alındığını açıkladılar.
LİBYA:
Arap baharları Tunus ve Mısır’dan sonra Libya’da da kendini göstermeye başladı. Büyük çapta protestolar gerçekleşti. Devlet Başkanı Muammer Kaddafi’nin görevinden ayrılması istendi. Fakat Kaddafi bu uyarıları dikkate almadı. Bunun üzerine ilk müdahale Fransa’dan geldi. Fransa NATO ile beraber Libya’yı bombaladı. Yapılan müdahalenin ardından Muammer Kaddafi memleketi Sirte’ye kaçtı. NATO güçleri Kaddafi’yi saklandığı drenaj borusunda buldular. Daha sonra Kaddafi linç edilerek öldürüldü.
Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika projesinin bir ayağı olan Arap Baharları halen daha devam ediyor. Şu an itibariyle Suriye’de devam ediyor. Çok uluslu devletler Libya’da da bir direnç ile karşılaşmışlardı. Muammer Kaddafi normal ayaklanmalar karşısında yıkılmayınca Fransa NATO ile beraber Libya’ya saldırmak zorunda kalmıştı. Başta ABD olmak üzere diğer koalisyon güçleri Suriye’yi de Libya gibi kısa zaman zarfında ele geçireceklerini zannetmişlerdi ancak evdeki hesap çarşıya uymadı. Çünkü Libya’ya saldırırlarken Libya’nın arkasında kimse yoktu. Fakat Suriye’nin arkasında başından beri Rusya, Çin ve İran vardı. Koalisyon güçlerinin hesap edemedikleri de zaten buydu. Bu yüzden Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika Projesi Suriye’de sekteye uğradı. 24.06.2016
