19 MAYIS’I ANLAMAK VE KUTLAMAK
Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşındaki yenilgisini belirleyen Mondros Ateşkes Antlaşması ( 30 Ekim 1918 ) sonucu Anadolu ve Trakya her türlü işgale açık hale gelmişti. Çünkü Mondros Ateşkes Antlaşmasının hükümleri galip devletlere istedikleri her yeri işgal etme hakkı tanıyordu. Mondros Ateşkes Antlaşmasının hemen ardında da işgaller başlamış, ilk etapta Boğazlar İngilizlerin kontrolüne geçmişti. Daha sonra Çanakkale, Musul, Batum, Antep, Konya, Maraş, Samsun, Bilecik, Merzifon, Urla ve Kars İngilizlerin eline geçti. Trakya’nın bir bölümü, Dörtyol, Mersin, Adana ve Afyon’u Fransızlar işgal etti. Antalya, Kuşadası, Bodrum, Fethiye ve Marmaris’i de İtalyanlar ele geçirmiş, İzmir’i de Yunanlılar işgal etmişti.
Memleketin işgali karşısında Padişah Vahdettin hiç tepki vermemiş adeta işgali onaylamıştı. Bu tabloya göre memleket ya hepten parçalanacaktı ya da bir kahraman ortaya çıkacak ve bu işgale dur diyecekti. O zamanın şartlarında orduları dağıtılmış ve memleketin her bir köşesi işgal edilmiş Osmanlı Hükümetinden böyle bir kahramanın çıkması ise mümkün değildi. Osmanlı Hükümeti kendilerine dokunulmaması karşılığında işgali zaten baştan onaylamıştı. Bu durumdan cesaret alan işgal kuvvetleri de daha da şımarmışlar ve koskoca bir Osmanlı İmparatorluğu’nu tamamen çökertmek için aralarında anlaşma yapmışlar ve bu anlaşmaya göre memleketi topyekûn işgal etmeye başlamışlardı.
Mondros Ateşkes Antlaşmasına göre memleketin işgal edilmesi kabul edilecek bir durum değildi. İşte bu esnada aranan kahraman bulundu. Bu kahraman Mustafa Kemal Atatürk’ten başkası değildi. Osmanlı Ordusu tarafından Mustafa Kemal Atatürk 16 Mayıs’ta 9.Ordu müfettişi olarak Samsun’a tayin ediliyor,19 Mayıs 1919 günü de Samsun’a ayak basıyordu. Böylelikle Mustafa Kemal Atatürk, Samsun’a görevlendirilmesi ile birlikte Milli Mücadeleyi başlatmış oldu.22 Haziran’da Amasya Genelgesi yayınlandı. 23 Temmuz 4 Ağustos arası Erzurum Kongresi yapıldı. 26 Mayıs ve 31 Temmuz arasında Balıkesir Kongresini düzenledi.4 Eylül 11 Eylül de Sivas Kongresi yapıldı. Mustafa Kemal Atatürk 23 Nisan’da da Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisini açtı. Böylelikle Milli Mücadele resmen başlamış oldu. Uzun mücadeleler sonucunda arkasında Türkiye Büyük Millet Meclisi olan Türk Ordusu, Mustafa Kemal Atatürk’ün önderliğinde işgal kuvvetlerini Anadolu’dan tek tek temizledi.
Kurtuluş Savaşları sonrasında işgal kuvvetleri ile Lozan Barış Antlaşması imzalanarak vatan topraklarının bugünkü sınırları çizilmiş oldu. İşgal kuvvetleri her ne kadar yenilgiyi kabul etmiş olsalar da ilk etapta sanki galip gelmişler gibi Osmanlı Hükümeti döneminden beri davam etmekte olan kapitülasyonların kaldırılmasına uzun bir süre itiraz etmişler fakat Kurtuluş Savaşlarını kazanan Türk Milleti karşısında daha fazla dayanamayarak Lozan Barış Antlaşmasını imzalamak zorunda kalmışlardı. Meydanlarda kaybettikleri savaşı masada kazanma taktikleri de böylelikle boşa çıkmıştı. Hiç kuşkusuz Kurtuluş Savaşlarının kazanılmasında Mustafa Kemal Atatürk’ün mücadeleci ve bağımsızlık ruhu başrol oynamıştır. Yine Mustafa Kemal Atatürk’ün komutasındaki Türk Ordusu, sayıca fazla olan düşman kuvvetleri karşısındaki gösterdikleri kahramanlıkları ile Türk Milleti’nin büyüklüğünü bütün dünyaya bir kere daha ispatlamıştır.
Bugün ayağımızı bastığımız ve havasını kokladığımız bu vatan topraklarında bir yaşam sürüyorsak, bunu 19 Mayıs 1919 günü Samsun’a ayak basan Mustafa Kemal Atatürk’e borçluyuz. Onun sayesinde bugünlere dek bağımsız olarak yaşadık ve yaşıyoruz. Bu yüzden 19 Mayıs 1919 Tarihi Türk Milleti açısından önemlidir. Düşman işgalinden bağımsızlığa atılan adımın başlangıcıdır. Her şeyden önemlisi de Türk Milleti’nin yeniden doğuşunun adımıdır. Türk Milletinin yeniden doğuşunu ve dünya sahnesinde yer almaya devam etmesine vesile olan 19 Mayıs, 1926 yılından bu yana da bayram olarak kutlanmaktadır. Bu yıl 76.yılını kutladığımız 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı Türk Ulusuna kutlu olsun. 19.05.2014
SAİT BALCI
