Şanghay İşbirliği Örgütü
25 Ekim 1917 tarihinde Rusya’da meydana gelen Bolşevik Devrimi ile birlikte belirli bir süreç sonunda iki devlet de askeri ve siyasi yönden karşılıklı birer süper güce dönüştüler. Bu durum doğal olarak blok ülkelerin birbirlerini kontrol ettiği bir sürece evrildi.
ABD 4 Nisan 1949 tarihinde NATO’yu kurdu. Buna karşılık Sovyetler Birliği de 14 Mayıs 1955 tarihinde Varşova Paktı’nı kurdu. Böylelikle Soğuk Savaş dönemi başlamış oldu. Soğuk Savaş dönemi her iki blok ülkenin silahlanma yarışına sahne olsa da sonuçta her blok ülke birbirlerini kontrol altında tuttular. Stratejik Silahları Sınırlandırma Anlaşması, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması ve Stratejik Silahları Azaltma Anlaşmaları ile birbirlerine karşı güç dengesini kontrol altında tuttular. Bu durum ister istemez dünya barışına da katkı sunmuş oldu.
BÖLGENİN GÜVENLİĞİ
Sovyetler Birliği’nin 25 Aralık 1991 tarihinde dağılmasıyla birlikte dünya tek kutuplu hale dönüştü. Böylelikle ABD tek karar verici hale geldi ancak sonraki yıllarda gelişen olaylar mevcut durumu tersine çevirdi. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 10 Şubat 2007 tarihinde Münih Güvenlik Konferansı’nda yapmış olduğu konuşma ABD’nin tek kutuplu dünya özlemine son vermiş oldu:
“Tek kutuplu modelin günümüz dünyasında sadece kabul edilemez değil, aynı zamanda imkânsız olduğunu düşünüyorum.”
Rusya sonraki yıllarda dünya siyaseti üzerindeki etkisini daha da artırdı. Suriye’nin ABD tarafından gerçekleştirilen küresel işgaline itiraz ederek bu ülkenin yanında yer aldı. Suriye bugün halen daha ABD’nin işgali altındadır ancak öte taraftan da Rusya sayesinde parçalanmadan varlığını devam ettirmektedir.
Suriye’nin parçalanması demek sıranın Türkiye’ye ve İran’a gelmesi demektir. ABD geçmişte Irak’ı nasıl parçaladı ise Suriye’yi, Türkiye’yi ve İran’ı da öyle parçalamak istemektedir. Çünkü ortada Büyük Ortadoğu Projesi vardır ve bu proje aynı zamanda bölge ülkelerini hedef almaktadır. Bu sebeple ABD’nin Suriye’de durdurulması bölge ülkelerinin güvenliği adına son derece önemlidir.
ABD’NİN NİYETİ
Bugün Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı yok ama bu oluşumların yerine Şanghay İşbirliği Örgütü var. Şanghay İşbirliği Örgütü, faaliyetleri geniş Avrupa-Asya alanında güvenliği sağlamayı ve istikrarı korumayı, yeni zorluklar ve tehditlerle ortaklaşa yüzleşmeyi ve ticari, ekonomik, kültürel ve insani işbirliğini güçlendirmeyi amaçlayan çok taraflı bir birliktir. Ve bu birlik bünyesinde bulunan devletleri ABD ile NATO’ya karşı birleştirerek güç birliği yapmaktadır. Ülkemiz de bu birliğin diyalog üyesidir. Ülkemiz her ne kadar bir NATO ülkesi olsa da diğer taraftan NATO’nun hedefi konumundadır. Ege adalarının ABD tarafından silahlandırılması, Güney Kıbrıs Rum Kesimi’ne uygulanmakta olan silah ambargosunun kaldırılması, Doğu Akdeniz’de kuşatılmamız ABD’nin gerçek niyetini ortaya koymaktadır.
ABD esasen ülkemiz için bir müttefikten öte düşmandır. Bu düşmana karşı korunmak için yeni birliğe ihtiyaç vardır. Bu birlik Şanghay İşbirliği Örgütü’dür.
27.10.2022
https://www.cumhuriyet.com.tr/yazarlar/olaylar-ve-gorusler/sanghay-isbirligi-orgutu-sait-balci-1996582