Çin, Ukrayna için bir şanstır
Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş devam ederken barış görüşmeleri de gündemdeki yerini koruyor. Bu konuda hiç kuşkusuz her iki devletle görüşebilen ülkeler etkili olacak. Bu bakımdan savaşın gidişatını Türkiye veya Çin değiştirebilir.
Türkiye; geçen yıl İstanbul ve Antalya’da barış girişimlerinde bulunmuş, görüşmeler sonuçsuz kalmıştı. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, görüşmelerin ardından “NATO’nun içerisinde savaşın bitmesini istemeyen ülkeler var” demişti. Savaşın bitmesini istemeyen devletin kim olduğunu bilmeyen yok. ABD öteden beri bu harekâtı Rusya’yı yıpratma savaşı olarak gördü. Bu sebeple Türkiye öncülüğünde yapılan görüşmeleri desteklemedi. Ukrayna’ya silah yardımı yaparak bu ülkeyi barıştan uzak tuttu.
Ukrayna; NATO ülkelerinin yaptığı tonlarca silah yardımına rağmen, şu ana kadar Rusya’ya karşı üstünlük kuramadı. NATO ülkelerinin Rusya’ya karşı yaptırım uygulamaları da çare olmadı. Çünkü Rusya’nın yakın zamana kadar askeri harekât deneyimi olmasa da Ukrayna’ya karşı her bakımdan güçlüydü. Dolayısıyla Rusya, Rus kökenli yerleşim alanları Herson, Zaporijya, Donetsk ve Luhansk bölgelerini ele geçirmekte zorlanmadı. Ukrayna ise bu bölgeleri geri alamadı. Bugünden sonra geri alabileceğine Avrupalı ülkeler bile kuşkuyla bakıyorlar. Ancak Ukrayna yine de direnmeyi sürdürüyor. Arkasında her zaman olduğu gibi yine ABD var. ABD, bu aşamada Rusya’yı ne kadar yıpratabilirse kendini o kadar kazançlı sayacak. Ukrayna’nın yapacağı hamlelere destek vererek bu savaştan zaferle çıkmaya çalışacak. Ancak göstergeler beklendiği gibi değil.
Ukrayna Devlet başkanı Zelenski, 26 Nisan’daki sosyal medya paylaşımında, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’le ikili görüşme yaptığını duyurmuştu. Bu görüşmenin içeriğine değinmese de Çin liderinin, daha önce açıkladığı 12 maddelik ateşkes önerisinin görüşülmesi olasılığı yüksektir. Çin, Ukrayna ile Rusya arasında yapılacak barış görüşmelerinde kilit devlet konumundadır. Çünkü Şi Cinping, Vladimir Putin üzerinde etkili olabilecek tek devlet adamıdır.
Zelenski’nin Çin lideriyle görüşmesinde, Şi Cinping’in İran ve Suudi Arabistan’ı barıştırmasının etkili olduğu açıktır. Zelenski’nin Şi Cinping ile diyaloğa girmesi son derece akıllıcadır. Zelenski’nin bu savaşı kazanacağına dair herhangi bir belirti yoktur. Bunu anladığı için de ABD’ye rağmen, Şi Cinping’le görüşmüştür.
Bu sebeple Zelenski’nin daha fazla kaybetmeden barış masasına oturması Ukrayna’nın yararınadır. Önüne çıkan bu fırsatı değerlendirip değerlendirmeyeceği, önümüzdeki günlerde görülecektir. Şi Cinping’in arabuluculuğu Ukrayna için şanstır. 06.05.2023
